Vessantaragiti
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.
Vessantarāgīti
[Ka]
Bāttiṃsalakkhaṇūpeta,
Dātabbaṃ dadataṃ vara;
Vessantaratta māpādi,
Sañcaraṃ bhavasāgare.
[Kha]
Dvandaṃdvandaṃ sañcarantī,
Janānande yasodhīre;
Maddittaṃ samupāgañchi,
Tvaṃpitena bhavaṇṇave.
[Ga]
Tumhaṃdāni pavakkhāmi,
Upattiṃ nandiniṃ tahiṃ;
Dajjahvovo mamokāsaṃ,
Kavayo pyābhinandatha.
1.
Ekanavutehito kappe,
Vipassīnāma nāyako;
Vineyye tārayaṃkhemaṃ,
Loke uppajjicakkhumā.
2.
Khemārāmamhi sambuddho,
Migadāye manorame;
Nissāya bandhumatiṃso,
Vihāsi nagaraṃtadā.
3.
Rajjaṃdhammena kāresi,
Nagaretamhi bandhumā;
Rājātassa duvedhītā,
Āsuṃ sabbaṅgasobhaṇā.
4.
Ekohi ekadārājā,
Bandhumassa supesayi;
Sahassagghanikaṃ soṇṇa-
Mālañcā naggha candanaṃ.
5.
Adāsi bandhumārājā,
Pitājeṭṭhāya candanaṃ;
Soṇṇamālaṃ kaniṭṭhāya,
Tahiṃ viyāya dhītuyā.
6.
Ubhotāpīti cintesuṃ,
Natthatthovata tehino;
Bhagyavantassa pūjema,
Saṃpasādena cetasā.
7.
Tatosācandanaṃ cuṇṇaṃ-
Kārāpetvāna jeṭṭhakā;
Gantvāna vihāraṃ soṇṇa,
Vaṇṇaṃpūjesi nāyakaṃ.
8.
Vikiritvā tu sāgandha,
Kuṭiyaṃ sesacandanaṃ;
Evañhi patthanaṃ kāsi,
Buddhamātā bhavāmahaṃ.
9.
Kāretvā soṇṇamālaṃtu,
Uracchada pasādanaṃ;
Pūjesi hemavaṇṇaṃsā,
Bhagavantaṃ kaniṭṭhakā.
10.
Evampi patthanaṃkāsi,
Idaṃmama pasādanaṃ;
Sarīre niccalā ṭhātu,
Carantiyā bhavābhavaṃ.
11.
Ubhopi rājakaññātā,
Ṭhatvāna yāvatā yukaṃ;
Upapajjiṃsu sovaggaṃ,
Cutāsukha pamodanaṃ.
12.
Manussadeva lokesu,
Saṃsariṃsu sukhaṃduve;
Ekanavuti kappāni,
Muccitvā pāyadukkhato.
13.
Kassapassa kāletāsu,
Kaniṭṭhā kikirājino;
Dhītā uracchadānāma,
Hutvāna parinibbutā.
14.
Jeṭṭhakā pana dhītāsi,
Kikissa rājino tahiṃ;
Dhammānāma damitā sā,
Komāra brahmacārinī.
15.
Tatoca vitvāna sā deva,
Manussesu punappunaṃ;
Saṃsarantī mahesīsi,
Pūrindadassa ekadā.
16.
Rattacandana lepena,
Limpita dehinī hisā;
Katapuñña visesena,
Nāmena phussatīhvitā.
17.
Devindo aññadādisvā,
Parikkhīṇāyukaṃ viyaṃ;
Deviṃ taṃ parivārena,
Mahatā nesinandanaṃ.
18.
Sirīsayana piṭṭhamhi,
Taṃsayāviya māghavā;
Ṭhito sayanapassamhi,
Phussatiṃ etadabravī.
19.
Varetedasadassāmi,
Phussatevaravaṇṇike;
Tvaṃñhiicchasiyeladdhuṃ,
Labhāpessāmitevare.
20.
Sutvātaṃ phussatīdevī,
Lomahaṃ sanarūpinī;
Khīṇāyutamajānantī,
Attano etadabravī.
21.
Pāpaṃnu tvayi deviṃnda,
Kataṃme appiyāthate;
Rammāme cavanaṃ icchaṃ,
Maññebhaṇaṃti īdisaṃ.
22.
Natebhadde kataṃpāpaṃ,
Nacame appiyātuvaṃ;
Puññaṃtute parikkhīṇaṃ,
Tasmā te vaṃvadāmahaṃ.
23.
Santike maraṇaṃ tuyhaṃ,
Vinābhāvo bhavissati;
Paṭiggaṇhāhi me ete,
Varedasa pavacchato.
24.
Sakkassavacanaṃ sutvā,
Ñātvāmaraṇa mattano;
Varesā laddhumicchantī,
Devindameta dabravī.
25.
Ito cutāsahassakkhi,
Sīvirājanivesane;
Mahesī phussatīnāma,
Nīlanettā yathāmigī.
26.
Assaṃ nīlabhamukāhaṃ,
Labheyyaṃ puttamuttamaṃ;
Dhārenti yācamegabbhaṃ,
Majjhimaṅgaṃ anunnataṃ.
27.
Palitāna virūhantu,
Alambāca payoro;
Kāyerajo nalimpetha,
Vajjhañcāpi pamocaye.
28.
Yeyācitā varābhadde,
Tayādasa mayātava;
Dinnāte tuṭṭhacittena,
Sabbelacchasi mānuse.
29.
Tatocavitvāna sādeva-
Lokā nibbatti icchiyaṃ;
Mahesiyā paṭisandhi-
Vasena maddarājino.
30.
Dasamā saccayenesā,
Dhītaraṃ maddarājinī;
Heṭṭhāsusetacchattassa,
Vijāyi seṭṭharūpiniṃ.
31.
Rattacandana lepena,
Esālimpi tadehinī;
Tenassā brāhmaṇānāmaṃ,
Akaṃsu phussatīiti.
32.
Saññākāra doḷāruḷa-
Maṅgalādīni kātuna;
Mahatā parihārena,
Posiṃsu khattiyāniyo.
33.
Madhūrakhīra sampannā,
Siniddhapīṇa yobbanā;
Dhātiyo khattiyānītaṃ,
Khīraṃpāyiṃsu yāpanaṃ.
34.
Saṅkamantīva vuddhāsā,
Aṅkāaṅkaṃ karākaraṃ;
Rājakaññāca tosiṃsu,
Naccagītehi nāṭakī.
35.
Devaccharāvarūpena,
Subhāsoḷasa vassikā;
Harantī nettarasaṃsā,
Passantānaṃsukhedhitā.
36.
Siviraṭṭhe tadārajjaṃ,
Sivirājā jetuttare;
Kāresisiñcayonāma,
Puttotassa mahāyaso.
37.
Vayappatto bhirūposi,
Devaputtova siñcayo;
Aroha pariṇāhena,
Nānāsibbesu kovido.
38.
Siñcayassa niyyādesi,
Rajjaṃputtassa attano;
Jīvanto passituṃrāja-
Siriṃicchaṃ mahārahaṃ.
39.
Ānetvā maddarājassa,
Dhītaraṃ phussatiṃtahiṃ;
Soḷasitthi sahassānaṃ,
Mahesiṃkāsi jeṭṭhikaṃ.
40.
Phussatīsiñcayoññoñña-
Mukhaṃdvepiyacakkhunā;
Passamānāvaacchiṃsu,
Aññamaññapiyaṃvadā.
41.
Athacinti yadevindo,
Dinnāphussatiyāmayā;
Varādasa tesuputta-
Varonahisamijjhati.
42.
Samijjhā pesāmietaṃti,
Ajeyyebhidasālaye;
Upadhāritthatissāya,
Puttabhāvārahaṃmaruṃ.
43.
Cavitvāhuuddhaṃgāmī,
Bodhidevotatotahiṃ;
Brahmaṃgantvāsahassakkhī,
Tassataṃetadabravī.
44.
Ito bho sugatiṃgaccha,
Anukampāhimarisa;
Siñcayaṃdeviyaṃtassa,
Sandhiṃ gaṇhajutindhara.
45.
Aññepi saṭṭhisahassa-
Deve cavana dhammine;
Upasaṅkamma soyāci,
Gacchahvo sugatiṃiti.
46.
Bodhisattoca aññeca,
Sādhūti sampaṭicchisuṃ;
Tatocutā catedevā,
Āguṃ mānusakaṃimaṃ.
47.
Phussatyaṃhi mahāsatto,
Nibbatti paṭisandhiyā;
Kulesvaññeca maccānaṃ,
Nibbattiṃsu visuṃvisuṃ.
48.
Kucchiṅgate mahāsatte,
Devī do haḷinīahu;
Dātukāmā mahādānaṃ,
Visajjiya buhuṃdhanaṃ.
49.
Rājamandiradvāramhi,
Vemajjhenagarassaca;
Catudvāresuchaddāna-
Sālāyo deyyapūritā.
50.
Kārāpetvāna chassata-
Sahassāni dinedine;
Visajjitvāna sabbesaṃ,
Icchantī āsidātave.
51.
Utvātaṃ kāraṇaṃrājā,
Pakkosāviya brāhmaṇe;
Nimitta pāṭhakepucchi,
Kiṃ bhavissatītiñātave.
52.
Jānāma no mahārāja,
Gatokucchimhi deviyā;
Hehitya bhiratodāne,
Evaṃvadiṃsu brāhmaṇā.
53.
Brāhmaṇānaṃ vacosutvā,
Narindo tuṭṭhamānaso;
Dānaṃadāsi chaddāna-
Sālāyo suṭṭhumāviya.
54.
Paṭisandhiggahaṇamhā,
Bodhisattassa viññuno;
Paṭṭhāyaṇṇava vegova,
Lābhoḷāro anappako.
55.
Paṇṇākāraṃ pahiṇiṃsu,
Rājino jambumaṇḍale;
Bodhisattā nubhāvena,
Nānāraṭṭhindakhattiyā.
56.
Parihāraṃ pavacchesi,
Mahesiṃ paṭisandhiniṃ;
Rājāsukhaṃ vasāpesi,
Kāresiicchiticchitaṃ.
57.
Buddhaṅkurānubhāvena,
Janāsuṃ modamānasā;
Kālevassatimeghopi,
Subhikkhosamayoahu.
58.
Saddhiṃputtena juṇhāya,
Kiḷantiyāvamātuyā;
Mahantīratisabbesaṃ,
Janānaṃvipulātahiṃ.
59.
Gabbhaṃhi dhārentīdevī,
Dasamāsamhipūrite;
Nagaraṃdaṭṭhu kāmāsi,
Tadārocesirājino.
60.
Sādhubhaddeti vatvāna,
Puraṃdeva puraṃviya;
Rājā alaṅkarāpesi,
Deviyā pitivaḍḍhanaṃ.
61.
Āropiya tatodeviṃ,
Vicittaṃ lakkhikaṃrathaṃ;
Padakkhiṇaṃ kārāpesi,
Nagaraṃ sabbalaṅkataṃ.
62.
Vessānaṃ vīthiyāmajjhe,
Ṭhānāṭhānaṃ pathāpathaṃ;
Caliṃsu kammajāvātā,
Carantiyāva deviyā.
63.
Utvāmaccāpavattiṃtaṃ,
Raññorociṃsusīghaso;
Sutigehaṃkārāpesi,
Taṃvīthiyaṃvasiñcayo.
64.
Tatthasāvasamānāva,
Vijāyiakutobhayā;
Nimmalaṃsusuddhaṃputtaṃ,
Suvaṇṇakkhandhasannibhaṃ.
65.
Akkhīniummilitvāna,
Nikkhantomātu kucchito;
Pasannappiyākārena,
Passittamātuyāmukhaṃ.
66.
Amma dānaṃ dadissāmi,
Atthinu kiñci tedhanaṃ;
Hattaṃso pasāretvāna,
Itibravitahiṃ muhuṃ.
67.
Sutvāmodiya taṃmātā,
Dehidānaṃ yathicchitaṃ;
Tātāti tassapādāsi,
Sahassatthavikaṃtahiṃ.
68.
Mahosadha vessantara-
Mahāsiddhattha jātisu;
Kathesi mātarābodhi-
Sasatto jātakkhaṇetisu.
69.
Acchera mabbhutaṃdisvā,
Janāmodiṃ sutāvade;
Apphoṭento hasantāca,
Jayanādaṃ panādayuṃ.
70.
Vessantaroti hvāyiṃsu,
Nāmaggahaṇa maṅgalaṃ;
Saṅkhatā brāhmaṇātassa,
Jātattā vessavīthiyaṃ.
71.
Vijāta divasetassa,
Ekāākāsacārinī;
Hatthinīhi sabbasetaṃ,
Ekaṃ kuñjaraposakaṃ.
72.
Bodhisattā nubhāvena,
Ānetvā maṅgalasammataṃ;
Thapetvāna pakkāmi,
Hatthisālāya sādhukaṃ.
73.
Uppannattāmahāsattaṃ,
Tassakatvānapaccayaṃ;
Akaṃsunāgarānāmaṃ,
Samaggāpaccayoiti.
74.
Taddinevavijāyiṃsu,
Amaccānaṃkumārakā;
Gehesusaṭhisahassā,
Mahāsattasajātakā.
75.
Atidīghādayodose,
Vivajjetvānasiñcayo;
Kumāraṃcatussaṭhikā,
Upaṭṭhāpesidhātiyo.
76.
Alambatthaniyocetā,
Bhirūpāyobbaneṭhitā;
Āsuṃmadhurathaññāyo,
Saṃsuddhāseṭṭhakoliyo.
77.
Sususaṭṭhisahassānaṃ,
Ekekādhātiyotathā;
Buddhaṅkurasajātānaṃ,
Upaṭṭhāpesisuṃndarā.
78.
Saddhiṃ saṭṭhisahassehi,
Kumārehimahāyaso;
Mahatāparivārena,
Saṃvaḍḍhibodhisattavo.
76.
Rājāsatasahassaggha-
Nikaṃ susupiḷandhanaṃ;
Kārāpetvāvibhūsesi,
Attajaṃdānanandanaṃ.
80.
Omuñcitvānadhātīnaṃ,
Taṃcatuppañcavassiko;
Adāsisomahāsatto,
Bodhiṃ apekkhamānaso.
81.
Punataṃtāhidhātīhi,
Diyyamānaṃpisādaraṃ;
Nasogaṇhitthakumāro,
Dinnesuanapekhavā.
82.
Ārociṃsupavattiṃtaṃ,
Raññotādhātiyotadā;
Sutvāmuditacittena,
Taṃsothomitthaattajaṃ.
83.
Puttenamamadinnaṃtaṃ,
Brahmadeyyaṃpiḷandhanaṃ;
Tumhākaṃsantakaṃhotu,
Iccāpibravisiñcayo.
84.
Punāparaṃpikāretvā,
Pādāsiputtanandano;
Puttassadātukāmassa,
Suvicittapiḷandhanaṃ.
85.
Omuñcitvānaetaṃpi,
Dhātīnaṃdāsidāyako;
Dārakotuṭṭhacittena,
Sabbaññutappiyāyano.
86.
Evaṃvutta nayeneva,
Nava vāre piḷandhanaṃ;
Daharodāsi dhātīnaṃ,
Nāthānātha parāyano.
87.
Aṭṭhavassi kakāletu,
Evaṃcintesi buddhimā;
Nisinno sirisayano,
Pāsādo parimaṇḍale.
88.
Demibāhira dānaṃva,
Natāva mama mānasaṃ;
Parito setievañhi,
Ajjhattikaṃdadāmahaṃ.
89.
Sacemaṃ kociyāceyya,
Sīsaṃsa moḷimuttadhaṃ;
Chijja taṃ tassadajjeyyaṃ,
Naheyyaṃ līnacetaso.
90.
Hadayaṃmama yāceyya,
Bhinditvā asināuraṃ;
Nīharitvānataṃtassa,
Dajjeyyaṃ tuṭṭhamānasā.
91.
Akkhīni mamayāceyya,
Uppāṭetvāna tāvade;
Satthena tassadajjeyyaṃ,
Salohitāni tānime.
92.
Hatthepādecakaṇṇeca,
Yāceyyamamasādhukaṃ;
Chinditvā tānidajjeyyaṃ,
Tassapūre manorathaṃ.
93.
Maṃsaṃmekociyāceyya,
Sīghaṃsabbasarīrato;
Khaṇḍākhaṇḍaṃ chinditvāna,
Dajje maṃsaṃ salohitaṃ.
94.
Hohitvaṃmamadāsoti,
Vadeyyakocicetahiṃ;
Sayaṃāmātisāvetvā,
Attānaṃpi dadāmahaṃ.
95.
Tassevaṃ cintayantassa,
Kampittha pathavīmahā;
Samantāgajjamānāyaṃ,
Mattova kuñjarovane.
96.
Merurājo namitvāna-
Bhimukhova jetuttaraṃ;
Nagaraṃ ṭhāsi serita-
Vettaṅkurova tāvade.
97.
Mahīsaddasantāsena,
Meghopāvassi tāvade;
Ghanavassaṃmahādhāraṃ,
Gajjamāno disodisaṃ.
98.
Nicchariṃsu bahūvijju-
Latāyoca samantato;
Indacāpā uṭṭhahiṃsu,
Ukkāpāto tadā ahu.
99.
Apphoṭesi tahiṃdeva-
Rājātuṭṭho sujampati;
Sādhusādhūti sāvesi,
Mahābrahmā katañcalī.
100.
Brahmalokā tadāyāva,
Itopathavi maṇḍalā;
Accheraṃ abbhutaṃ āsi,
Ekakolāhalaṃ mahā.
101.
Evaṃñhi nekabbhūtāni,
Janetvāna mahājanaṃ;
Hāsayaṃ susukhaṃvaḍḍha-
Mānosoḷasa vassiko.
102.
Kumāro sabbasibbesu,
Kovidoca pāraṅgato;
Phullasālova sobhanto,
Vaṇṇena vayasā tadā.
103.
Athassa dātukāmova,
Rajjaṃmantiya deviyā;
Pitāsi siñcirājatte,
Puttaṃsoḷasa vassikaṃ.
104.
Maddaraṭṭhe tadāmadda-
Rājakulā bhivaṇṇiniṃ;
Netvāmahe sittemaddiṃ-
Bhisiñci dhammacāriniṃ.
105.
Maddīmātuladhītāsā,
Bhaginī mandahāsinī;
Vessantarakumārassa,
Seṭṭhalakkhaṇadhārinī.
106.
Pubbauṭṭhāyinī maddī,
Niccaṃ pacchānipātinī;
Manāpacārinī devī,
Kiṃkāra paṭisāvinī.
107.
Soḷasitthi sahassātaṃ,
Maddiṃsabbaṅga sobhaṇaṃ;
Naccavādita gītehi,
Paricāriṃsu sabbadā.
108.
Vessantaro mahārājā,
Rajjebhi sittakālato;
Paṭhāya dānasālāyo,
Chaddānaṃ dāsikāriya.
109.
Mahādānaṃ pavattesi,
Vissajjanto dinedine;
Sammodamāno chassata-
Sahassāni dhanāniso.
110.
Evaṃdāne ramantassa,
Mahesītassarājino;
Puttaṃvijāyiapara-
Bhāgemaddī sudassanaṃ.
111.
Sampaṭicchiṃsu vijāta-
Kāletaṃ soṇṇasannitaṃ;
Soṇṇa jālenatenassa,
Nāmaṃjālīti voharuṃ.
112.
Padasā gamane kāle,
Puttassa tassajālino;
Vijāyi dhītaraṃekaṃ,
Nārīnaṃ seṭṭhaṃsammataṃ.
113.
Kaṇhājinena dhītaṃtaṃ,
Sampaṭicchiṃsu sādaraṃ;
Tenassā dhituyānāmaṃ,
Kaṇhājināti voharuṃ.
114.
Mahatā parivārena,
Vuddhiṃnvāyiṃsu teduve;
Sayantā naccagītena,
Naccagīta pabodhanā.
115.
Mahāsattohi māsassa,
Chakkhattuṃ dānamaṇḍape;
Olokesi alaṅkata-
Hatthikkhandha vareṭhito.
116.
Tahiṃ kaliṅkaraṭṭhamhi,
Dubbuṭṭhikā bhayānakā;
Sassāni nasampajjiṃsu,
Dubbhikkho samayoahu.
117.
Corakammaṃ akariṃsu,
Asakkontāva jīvituṃ;
Janā nigamagāmesu,
Vilumpanti dāmarikā.
118.
Kaliṅkaraṭṭhaṃ sakalaṃ,
Dubbhikkhabhayapīḷitaṃ;
Ghaṭe vilolapārīva,
Saṅkhumbhittha anāthakaṃ.
119.
Negamā jānapadāsabbe,
Nāgarāca samaggatā;
Rājaṅgaṇe ukkosiṃsu,
Dubbhikkhabhaya coditā.
120.
Tadāsutvāna taṃrājā,
Sīghaṃubbigga mānasā;
Koyaṃsaddoti pucchittha,
Mahāmacce sakantike.
121.
Ārocayiṃsu rājānaṃ,
Pavattiṃ taṃasesato;
Rājāpi paṭijānāsi,
Meghaṃ vassāpaye-iti.
122.
Tatoso patthanaṃkāsi,
Samādiya uposathaṃ;
Devaṃ vassāpanatthāya,
Sattāhaṃsattakāruṇo.
123.
Nahievaṃpisosakkhi,
Vassāpetuṃ narissaro;
Meghaṃkaliṅka raṭṭhamhi,
Dubbuṭṭhikāva jāyahi.
124.
Tatoso sannipātetvā,
Nāgare etadabravī;
Vasāpetuṃ nasakkomi,
Devaṃ kiṃ nukare-iti.
125.
Tadāevamavociṃsu,
Narākaliṅkarājino;
Devaṃ vassāpanatthāya,
Subhikkhakālakāmino.
126.
Siviraṭṭhemahārāja,
Rajjedhammenayoṭhito;
Jetuttaremahāvessa-
Ntaro siñcayaoraso.
127.
Dānesubhiratohesa,
Kiramaṅgalakuñjaro;
Tassatthipaccayonāma,
Pavarosabbapaṇḍaro.
128.
Gataṭhānekuñjarassa,
Tassekantenakhattiya;
Pāvassikiragajjanto,
Mahāmeghosavijjuko.
129.
Pesetvābrāhmāṇerāja,
Yācāpetuṃsupaṇḍaraṃ;
Hatthiṃvaṭṭatitaṃtena,
Sīghaṃpesehibrāhmaṇe.
130.
Sampaṭicchiyasādhūti,
Sutvātaṃtuṭṭhamānaso;
Rājaṅgaṇamhirājāso,
Sannipātesibrāhmaṇe.
131.
Guṇavaṇṇehisampanne,
Vicinitvānabrahmaṇe;
Aṭṭhatesurājātesaṃ,
Nekaṃdāsiparibbayaṃ.
132.
Ānethakuñjaraṃbhonto,
Vessantarassasantikaṃ;
Gantvāyāciya-evaṃte,
Rājāvatvānapesayiṃ.
133.
Brāhmāṇā aṭṭharājānaṃ,
Tekatvāna padakkhiṇaṃ;
Gañchiṃsu jetuttaraṃ nāgaṃ,
Nethuṃ sabbaṅgasundaraṃ.
134.
Anupubbena gantvāna,
Tepāpuṇiṃsu brāhmaṇā;
Jetuttaraṃ bhuñjamānā,
Dānasālāsu acchayuṃ.
135.
Tatopuṇṇa madinamhi,
Katvāsarīramattano;
Tepaṃsumakkhitaṃāguṃ,
Pācīnadvāramaṇḍalaṃ.
136.
Saṃyācissāmanāganti,
Cintamānāvarājino;
Āgamentāāgamanaṃ,
Tatthaacchiṃ subrāhmāṇā.
137.
Dānaggaṃ olekeyyanti,
Tadāsura sabhojano;
Pātonūtvā mahāsatto,
Alaṅkārena laṅkari.
138.
Alaṅkata hatthikkhandhaṃ,
Aruyha agamātato;
Rājā puratthimaṃ dvāraṃ,
Parisāya mahantiyā.
139.
Mahantiṃ parisaṃdisvā,
Bhitā ubbigga mānasā;
Tatthokāsaṃ nalabhiṃsu,
Yācituṃ brāhmaṇā tahiṃ.
140.
Tamhā dakkhiṇadvāraṃ te,
Saṅkamitvāna unnate;
Padese seṭṭharājānaṃ,
Āgamesuṃ ṭhitā tato.
141.
Oloketvāna pācīna-
Dāramhi dānamaṇḍape;
Hatthikkhandhagato rājā,
Dvāramā gañcidakkhiṇaṃ.
142.
Rājānaṃ āgataṃ disvā,
Pasāretvāna brāhmaṇā;
Hatthe ‘‘vessantarojetu’’
Tikkhattuṃ itibhāsiṃsu.
143.
Jayasaddaṃ panādante,
Rājādisvāna brāhmaṇe;
Hatthiṃ tesaṃ ṭhitaṭhānaṃ,
Pājesi dānamānasā.
144.
Hatthikkhandhe nisinnova,
Pasannena mukhenaso;
Mhitapubbaṃ tatovoca,
Girevaṃ hadayaṅgamaṃ.
145.
Dakkhiṇāvaṭṭasaṅkhena,
Bāhuṃpaggayha dakkhiṇa;
Purato mama tiṭṭhantā,
Kiṃ maṃyācanti brāhmaṇā.
146.
Evaṃsīghama vociṃsu,
Pahaṭṭhā brāhmaṇā tahiṃ;
Ratanaṃrāja yācāma,
Kuñjaraṃ sabbapaṇḍaraṃ.
147.
Idaṃsutvānasocinti,
Ajjhattikaṃ pidātave;
Ahamicchāmitedāni,
Mamaṃ yācanti bāhiraṃ.
148.
Idāni pūrayissāmi,
Yācantānaṃ manorathaṃ;
Evaṃcintiyasobhāsi,
Hatthikkhandhaṭhito iti.
149.
Demitaṃ navikampāmi,
Yaṃmaṃyācanti brāhmaṇā;
Kelāsa sadisaṃ setaṃ,
Alaṅkataṃ gajuttamaṃ.
150.
Hatthikkhandhā tato ruyha,
Rājā cāgādhimānaso;
Olokesitikkhattuṃtaṃ,
Katvā nāgaṃ padakkhiṇaṃ.
151.
Gahetvā soṇṇabhiṅgāraṃ,
Sugandhodaka pūritaṃ;
Ahvāyi etha bhontoti,
Kuñjaraṃesa dātave.
152.
Gahetvā rajatadāma-
Sadisaṃ seta hattino;
Soṇḍaṃṭṭhapiya hatthesu,
Brāhmaṇānaṃ gajissaro.
153.
Sālaṅkataṃ mahānāgaṃ,
Pātetvā dakkhiṇodakaṃ;
Adāsi seṭṭhadantiṃtaṃ,
Asallinena cetasā.
154.
Saddhiṃ vīsatilakkhena,
Catulakkhāni agghati;
Alaṅkārohi nāgassa,
Nānāratanacittito.
155.
Athāpianagghā honti,
Chaḷeva aṅkusādisu;
Maṇayo vāraṇocāpi,
Anaṅgho sattanagghikā.
156.
Yatāvutta ratanehi,
Saddhiṃ adāsi kuñjaraṃ;
Nāgopiyopi teneva,
Tato sabbaññutaṃ piyaṃ.
156.
Athāpi pañcasatāni,
Paricārāni hatthino;
Kulāni hatthigopehi,
Saddhiṃ adāsi sādaraṃ.
158.
Vessantarena dinnamhi,
Seta maṅgala kuñjare;
Acetanāpinādentī,
Medanī sampa kampatha.
159.
Tahiṃ bhīsanakaṃ āsi,
Nānaṃ lomahaṃsanaṃ;
Mahanto vipulo ghoso,
Khumbhittha sakalaṃ puraṃ.
160.
Mahīsaddasantāsena,
Megho pāvassi tāvade;
Ghanavassaṃ mahādhāraṃ,
Gajjamāno diso disaṃ.
161.
Nicchariṃsu bahūvijju-
Latā yoca samantato;
Indacāpā uṭṭhahīṃsu,
Ukkāpāto tadā ahu.
162.
Hatthiṃ laddhānate tuṭṭhā,
Brāhmaṇā kiradakkhiṇā-
Dvārā nagara majjhena,
Gajakkhandha gatānayuṃ.
163.
Mahājanaparivāre,
Gajāruḷheṭṭha brāhmaṇe;
Passiṃ sunāgarā sabbe,
Tadāte etadabravuṃ.
164.
Amhākaṃ kuñjaraṃ hambho,
Āruḷhā vo idhāgatā;
Dinnoyaṃ kena tumhākaṃ,
Kadā laddho kuto-iti.
165.
Vessantarena dinno no,
Kathaṃtumhe vadissatha;
Nakatheyyāma vitthāraṃ,
Gacchema nagaraṃ mayaṃ.
166.
Evaṃvatvā nikkhamiṃsu,
Dvārena uttarenate;
Cittaṃvilola mānāva,
Nāgarānaṃ kaliṅkajā.
167.
Tadāhi nāgarā sabbe,
Bodhisattassa kujjhitā;
Rājadvāre sannipacca,
Upakkosamakaṃsu te.
168.
Adhammenevabhonttono,
Nāgaṃ raṭṭhassa pūjitaṃ;
Adāvessantaroduṭṭha-
Brāhmaṇānamalaṅkataṃ.
169.
Saṅkhumbhitacittā sabbe,
Tatonagaravāsino;
Gantvā siñcayarājassa,
Santikaṃ evamabravuṃ.
170.
Vidhamaṃdevateraṭṭhaṃ,
Puttovessantarotava;
Kataṃsokuñjaraṃdāsi,
Siviraṭṭhassapūjitaṃ.
171.
Kathaṃso vāraṇaṃdāsi,
Setaṃ kelāsasannibhaṃ;
Paṇḍukampalasañchannaṃ,
Jaya bhūmi vijanānaṃ.
172.
Sace so dātumiccheyya,
Annaṃpāṇañcabhojanaṃ;
Vatthaṃ senāsanaṃ soṇṇaṃ,
Yuttaṃdātuṃ yathicchitaṃ.
173.
Sacetvaṃ nakarissasi,
Sivīnaṃ vacanaṃidaṃ;
Maññetaṃ sahaputtena,
Sivīhatthe karissare.
174.
Tajjamānāhi evañhi,
Sutvā sivīhi bhāsitaṃ;
Maññittha siñcayo puttaṃ,
Māretuṃ icchareiti.
175.
Evaṃbyākāsi teneva,
Sīghaṃvibbhanta mānaso;
Puttapema codito so,
Sokasalla samappito.
176.
Kāmaṃ janapado sabbaṃ,
Raṭṭhañcāpi vinassatu;
Nāhaṃ sivīnaṃvacanā,
Pabbājeyyaṃ mamatrajaṃ.
177.
Kathaṃ haṃ tamhi dubbheyyaṃ,
Santoso suddhacetaso;
Puttaṃkathañca niddosaṃ,
Satthena ghātaye mama.
178.
Sivayo tassa sutvāna,
Bhāsitaṃ puttagiddhino;
Avocuṃ visaṭṭhā vīta-
Bhahāevaṃ yathātathaṃ.
179.
Mānaṃ daṇḍena satthena,
Nāpi so bandhanāraho;
Pabbājehi vanaṃ raṭṭhā,
Vaṅke vasatu pabbate.
180.
Tadācintayi sorājā,
Nayuttaṃ panūdetave;
Chandaṃ hi sivinaṃ dāni,
Tato voca subhāsitaṃ.
181.
Yathāchandaṃ kareyyāmi,
Raṭṭha pabbājayetha taṃ;
Ekokāsañca yācāma,
Rattiṃ so vasataṃ imaṃ.
182.
Amantetu yathākāmaṃ,
Kaṇhājināya jālinā;
Tathāca maddiyā saddhiṃ,
Kāmeca paribhuñjatu.
183.
Tato ratyā vivasāne,
Sūriyuggamanesati;
Samaggā sivayo hutvā,
Raṭṭhā pabbajayantu taṃ.
184.
Paccāgañchuṃ tadā sabbe,
Sivayo tuṭṭhamānasā;
Sampaṭicchitvāna sādhūti,
Vacanaṃ sivirājino.
185.
Tatoso siñcayoekaṃ,
Kattāraṃ puttasantikaṃ;
Sāsanaṃ pesanatthāya,
Turitaṃ evamabravī.
186.
Uṭṭhehi katte taramāno,
Gantvā vassantaraṃ vada;
Sivayo deva tekuddhā,
Negamāca samāgatā.
187.
Asmā ratyā vivasāne,
Sūriyuggamane sati;
Samaggā sivayo hutvā,
Raṭṭhā pabbājayantitaṃ.
188.
Sakattā taramānova,
Sivirājena pesito;
Upāgami puraṃrammaṃ,
Vessantara nivesanaṃ.
189.
Tatthaddasa kuraṃso,
Ramamānaṃ sake pure;
Parikiṇṇaṃ amaccehi,
Tidasānaṃva vāsavaṃ.
190.
Vanditvā rodamānoso,
Kattā vessantaraṃ bravī;
Dukkhaṃ te vedayissāmi,
Māmekujjha rathesabha.
191.
Asmāratyā vivasāne,
Sūriyuggamane sati;
Sivayo deva tekuddhā,
Raṭṭhā pabbājayantitaṃ.
192.
Sutvāna bhāsitaṃ etaṃ,
Hasamāno pamodayaṃ;
Evaṃpucchittha kattāraṃ,
Vessantaro sudhītimā.
193.
Kismiṃ me sivayo kuddhā,
Yaṃ napassāmi dukkaṭaṃ;
Taṃme katte viyācikkha,
Kasmā pabbājayanti maṃ.
194.
Tahiṃ kattā idaṃvoca,
Hatthidānena kujjhare;
Khīyanti sivayo rāja,
Tasmā pabbājayanti taṃ.
195.
Taṃsutvāna mahāsatto,
Dānesu thīramānaso;
Vacanaṃ mhitapubbaṃ so,
Kattāraṃ etadabravī.
196.
Hadayaṃ cakkhumahaṃ dajjaṃ,
Bāhuṃpi dakkhiṇaṃ mama;
Hirañña maṇisoṇṇādiṃ,
Nakiṃ bāhirakaṃ dhanaṃ.
197.
Kāmaṃmaṃsi vayosabbe,
Pabbājentu hanantuvā;
Nevadānā viramissaṃ,
Kāmaṃchindantu sattadhā.
198
Tatoso devatāviṭṭho,
Kattāmaggama desayi;
Pabbājitānaṃ sabbesaṃ,
Gatapubbaṃ purāṇakaṃ.
199.
Kontīmārāya tīrena,
Gīrimā rañcaraṃ pati;
Yenapabbājitāyanti,
Tenagacchatu subbato.
200.
Taṃsutvāna bodhisatto,
Sādhūti sampaṭicchiya;
Ekokāsaṃ nāgarānaṃ,
Yācetuṃ evamabravī.
201.
Dānaṃsattasatakaṃhaṃ,
Kattedajjaṃ suvetato;
Parasve nikkhamissāmi,
Rattiṃdivaṃ khamantume.
202.
Sādhudevapavakkhāmi,
Khamāpetuṃnisādivaṃ;
Nāgarānaṃtivatvāna,
Tadākattāpipakkami.
203.
Mahāsattomahāyena-
Kuttaṃsakalakammikaṃ;
Pakkosāviyasvedānaṃ,
Evaṃbyākāsidātave.
204.
Hatthīasserateitthī,
Dāsīdāsecadhenuyo;
Paṭiyādehitvaṃsatta-
Satecāgāyamārisa.
205.
Athonānappakārāni,
Annapānānisabbaso;
Suraṃpi paṭiyādehi,
Sabbaṃdātabbayuttakaṃ.
206.
Evaṃsobyākaritvāna,
Pemacittenacodito;
Ekovamaddiyārammaṃ,
Pāsādamabhirūhatha.
207.
Rattacandana gandhehi,
Gandhodakehivāsitaṃ;
Sopāvekkhisirīgabbhaṃ,
Maddīdevīnivāsanaṃ.
208.
Maddīdisvānaāyantaṃ,
Mhitānanenasāmikaṃ;
Uṭṭhāsiāsanāsīghaṃ,
Reṇumattāvakinnarī.
209.
Uṭṭhāhitvānasāmaddī,
Vāmahatthesu rājino;
Dakkhiṇe nasahatthena,
Gaṇhitthamandahāsinī.
210.
Tatosirisayanamhi,
Nasinnaṃsakasāmikaṃ;
Bījayantīvasāṭṭhāsi,
Maddīsaññatavāsinī.
211.
Maddiṃaṅkeṭṭhapetvātha,
Gaṇhaṃhattesudeviyā;
Mukhaṃmukhenakatvāna,
Rājāmandamabhāsatha.
212.
Yaṃtesacemayādinnaṃ,
Yañcatepettikaṃdhanaṃ;
Sabbaṃtaṃnidaheyyāsi,
Bhaddekomārapemike.
213.
Tahiṃnavuttapubbaṃme,
Sāmikenamamīdisaṃ;
Kadācietthakaṃkālaṃ,
Maddīevañhicintayi.
214.
Tato ubbiggacittena,
Maddīeva mabhāsatha;
Kuhiṃ deva nidahāmi,
Taṃme akkhāhi pucchito.
215.
Sīlavantesu dujjāsi,
Dānaṃ maddī yathārahaṃ;
Nahidānā paraṃatthi,
Patiṭṭhā sabbapāṇinaṃ.
216.
Nidhānaṃ nāma etaṃva,
Dhanānaṃ nandivaḍḍhane;
Dānaṃhi nidhi sattānaṃ,
Evaṃbyākāsi khattiyo.
217.
Maddīvatvāna sādhūti,
Onamitvā siruttamaṃ;
Sampaṭicchi tato rājā,
Punāpi evamabravī.
218.
Jālimhimaddidayesi,
Sādhukaṇhājināyaca;
Gāravaṃnivātaṃkāsi,
Sassuyāsassuramhica.
219.
Yohitaṃ pema cittena,
Mayāvippavasena te;
Icche cebhavituṃ attā,
Sakkaccaṃ taṃupaṭṭhahe.
220.
Sace evaṃ nabhaveyya,
Bhattāraṃ mādisaṃ viyaṃ;
Parire sehi aññaṃ tvaṃ,
Māki ssittho mayāvinā.
221.
Tadāhi dummukhī maddī,
Rājāna meva mabravī;
Dussutaṃ vata suṇomi,
Īdisaṃ kinnubhāsasi.
222.
Viyācikkhāmi mebha dde,
Sakalaṃ dāni kāriṇaṃ;
Hatthidānenakujjhanti,
Samaggā sivayo mama.
223.
Pabbājenti mamaṃ tena,
Sivayo siviraṭṭhato;
Mahādānaṃ dadissāmi,
Suve komārasaṅgame.
224.
Parasve nikkhamissāmi,
Raṭṭhā ekova sobhaṇe;
Nānābhayehi saṃkiṇṇaṃ
Vaṅkaṃ gacchāmi pabbata.
225.
Pāṇīkatapiye jāliṃ,
Kaṇhājinañca attajaṃ;
Tañcaohāya gaccheyyaṃ,
Vaseyyaṃ ekakovane.
226.
Rañño sutvāna saṅkampi,
Vacanaṃsokavaḍḍhanaṃ;
Māluteritapattaṃva,
Maddīyā hadayaṃ tadā.
227.
Māmamevamavacuttha,
Kampesi hadayaṃ mama;
Tattatelenasittaṃva,
Sariraṃ rāja dayhate.
228.
Nesadhammo mahārāja,
Yaṃ tvaṃ gaccheyya ekako;
Ahaṃpi tena gacchāmi,
Yenagacchasi khattiya.
229.
Maraṇaṃvā tayā saddhiṃ,
Jīvitaṃvā tayā vinā;
Tadeva maraṇaṃ seyyo,
Yañcejīve tayāpinā.
230.
Aggiṃ ujjālayitvāna,
Ekajāla samāhitaṃ;
Tatthe vamaraṇaṃ seyyo,
Yañce jīve tayā vinā.
231.
Carantā raññanāgaṃva,
Duggesvanvetti hatthinī;
Evaṃtaṃ anugacchāmi,
Putteādāyapacchato.
232.
Vimaṃsetuṃ tadā rājā,
Mānasaṃ maddideviyā;
Nānābhayaṃ pakāsento,
Evaṃbravi bhayāpayaṃ.
233.
Viyācikkhāmi tesaccaṃ,
Vanamhi mudumānase;
Nānābhayaṃ kharaṃ ghoraṃ,
Hesmaṃ hadayakampanaṃ.
234.
Kesarīnāma yebhadde,
Migarājā kharassarā;
Hiṃ santiṃ te sasaddena,
Migetikkhagga dāṭhino.
235.
Dīpībyagghākaṇhācchāca,
Tikkhagga nakha dhārino;
Khaggā vanamahiṃsāca,
Tikkhaggasiṅgadhārino.
236.
Tikkhagga nakha siṅgehi,
Ete posaṃpi chindiya;
Khaṇḍākhaṇḍaṃ karitvāna,
Mūlālaṃviya bhakkhare.
237.
Yācayakkhiniyoyakkhā,
Bahūmanussakhādakā;
Naraṃnāriṃ gavesanti,
Dummukhā khaggapāṇino.
238.
Atho ajagarāsappā,
Ghoravīsāca vijjare;
Viṃsācā rakkhasāvāḷā,
Sajjulohitabhojanā.
139.
Aññepi bahavosanti,
Bhayābhesmakārakā;
Kiṃnabhāyasi etesaṃ,
Bhayānaṃ bhayamānase.
240.
Mā mamaṃ tvaṃ nugacchāhi,
Gacchantaṃ bhayasaṃyutaṃ;
Vanaṃ idheva acchāhi,
Vuttehisahabhīruke.
141.
Tvekadāsirigabbhamhi,
Vasantī sahame subhe;
Sutvāgavesitāṇaṅke,
Kiṃme mañjāragajjitaṃ.
242.
Tvekadākiṃvibodhesi,
Bhemibhemīti bhāsiya;
Rattiyaṃ hi sayantaṃ maṃ,
Sutvā nuluṅkavassitaṃ.
243.
Tvekadā meghasaddaṃhi,
Sutvādivā mamantikaṃ;
Dhāvitvāmaṃ parissajja,
Kiṃ mucchilomahaṃsīnī.
144.
Evaṃbhaya cañcalāya,
Sukhumālāya deviyā;
Nālaṃhi vasituṃraññe,
Bhesme avanavāsike.
245.
Maddīsutvāna rājassa,
Bhāsittaṃ thīramānasā;
Visāradena cittena,
Sāmikaṃ evamabravī.
246.
Tayime pema cittañca,
Araññe bhayamānasaṃ;
Tayitesumahārāja,
Sutikkhaṃ pema cetasaṃ.
247.
Sandate sīghasotaṃme,
Tayisāgara sannibhe;
Niccaṃpemodakaṃrāja,
Gaṅgodakaṃva sāgare.
248.
Maraṇaṃpemacittena,
Jīvitaṃ bhaya cetasā;
Tadeva maraṇaṃseyyo,
Yañcetaṃ jīvitaṃciraṃ.
249.
Pākāraṃ mamūraṃrāja,
Katvāna puratovanaṃ;
Nānābhayaṃ nivārentī,
Gacchaṃ haṃverahiṃsinī.
250.
Tayihaṃ pemacittāsiṃ,
Gahettvā vaṅkapabbate;
Phalāphalaṃgavesantī,
Vaseyyāmi tayāsaha.
251.
Evaṃñhi sūrabhāvaṃ sā,
Dassayitvāna attano;
Himavanta vāsinīva-
Rājānaṃ vītitosayi.
252.
Yadādakkhasinaccante,
Kumāre māladhārine;
Kīḷante assameramme,
Narajjassa sarissasi.
253.
Yadādakkhasigāyante,
Aññoññamukhadassine;
Kumārevanagumbamhi,
Narajjassa sarissasi.
254.
Yadādakkhasimātaṅgaṃ,
Sāyaṃpātaṃbrahāvane;
Asahāyaṃvicarantaṃ,
Narajjassa sarissasi.
255.
Nādaṃkareṇusaṅghassa,
Nadamānassapūrato;
Nāgassavajatosutvā,
Narajjassasarissasi.
256.
Migaṃdisvānasāyanhaṃ,
Pañcamālinamāgataṃ;
Kiṃ pūrisecanaccante,
Narajjhassasarissasi.
257.
Yadāsussasinigghosaṃ,
Sandamānāyasindhuyā;
Gītaṃkiṃpurisānañca,
Narajjassasarissasi.
258.
Saratassacasīhassa,
Byagghassacchassadivino;
Saddaṃ sutvānakhaggassa,
Narajjassasarissasi.
259.
Yadāmorīhiparikiṇṇaṃ,
Vicitrapucchapakkhinaṃ;
Moraṃdakkhasinaccantaṃ,
Narajjassa sarissasi.
260.
Yadādakkhasi hemante,
Pupphitedharaṇīruhe;
Surabbhisampavāyante,
Narajjassa sarissasi.
261.
Yadā hemanti kemāse,
Haritaṃ dakkhasi medaniṃ;
Indagopaka sañchannaṃ,
Narajjassa sarissasi.
162.
Tadāhiphussatīdevī,
Ṭhitāsi puttasokinī;
Sīrīpagabbhassadvāramhi,
Vimaṃsantīkathākathaṃ.
263.
Kalunaṃparidevittha,
Aññoññābhāsitaṃgiraṃ;
Sutvānaphussatīdevī,
Vuttassasuṇisāyaca.
264.
Visaṃmekhāditaṃseyyo,
Pabbatāca papātanaṃ;
Matañcarajjuyābajjha,
Natthatthojīvitename.
265.
Ajjhāyakaṃ dāna patiṃ,
Yasassinaṃ amacchariṃ;
Kasmā vessaraṃ puttaṃ,
Pabbājanti adūsakaṃ.
266.
Pūjitaṃ patirā jūhi,
Sabbalokahi tesinaṃ;
Kasmā vessantaraṃ vuttaṃ,
Pabbājentiadūsakaṃ.
267.
Kalunaṃ pari devitvā,
Assā setvāna phussatī;
Vuttañca suṇisaṃ sīghaṃ,
Agā siñcaya santikaṃ.
268.
Tatotaṃ siñcayaṃdevī,
Visaṭṭhā etadabravī;
Nānūpāyaṃ pakāsentī,
Vicitta vāda viññunī.
269.
Madhūniva palā tāni,
Ambāvapati tāchamā;
Evaṃhe ssatite raṭṭhaṃ,
Pabbājiteadūsake.
270.
Haṃso nikhīṇa pattova,
Pallasmiṃ anūdake;
Apaviṭṭho amaccehi,
Ekorājāvihiyyasi.
270.
Tantaṃbrūmi mahārāja,
Atthotemā upaccagā;
Mānaṃsivīnaṃvacanā,
Pabbājesiadūsakaṃ.
172.
Deviyāvacanaṃsutvā,
Dhammarājādhammañcaro;
Dhammenadhammikaṃbrūsi,
Mahesiṃ puttasokiniṃ.
273.
Esovessantarobhadde,
Pāṇāpiyatarohime;
Tathāpinaṃ pabbājemi,
Dhammasatthavasānugo.
274.
Sīviraṭṭhamhiporāṇa-
Rājūnaṃdhammatantiyā;
Ahañhipacitiṃkummi,
Vinayantomamorasaṃ.
275.
Raññotaṃ vacanaṃsutvā,
Khinnāhadayakampinī;
Punasāparidevantī,
Evaṃvilaviphussatī.
276.
Yassapubbedhajaggāni,
Kaṇikārāvapupphitā;
Yāyantamanuyāyanti,
Svajjekovagamissati.
277.
Indagopakavaṇṇābhā,
Gandhārā paṇḍukampalā;
Yāyantamanuyāyanti,
Svajjekovagamissasi.
278.
Yopubbehatthināyāti,
Sivikāyarathenaca;
Svajjavessarorājā,
Kathaṃgacchatipatthikā.
279.
Kathaṃcandanalittaṅgo,
Naccagītapabodhano;
Khurājinaṃ pharusañca,
Khārikājañcahāhiti.
280.
Pavīsanto brahāraññaṃ,
Kāsāvaṃ ajinā nivā;
Kharaṃ kusa mayaṃ cīraṃ,
Kathaṃ pari dahissati.
281.
Kāsiyānica dharetvā,
Khomako ṭumparānica;
Kusacīrāni dhārentī,
Kathaṃmaddīkarissati.
282.
Vayhāhi pariyāyitvā,
Sivikāya rathenaca,
Sākathajja anujjhaṅgī,
Pathaṃ gacchati patthikā.
283.
Sukhedhitāhihirañña-
Pādukāruḷhagāminī,
Sākathajjasukhānandī,
Pathaṃgacchatipatthikā.
284.
Gantvāitthisahassānaṃ,
Pūratoyāhimālinī;
Sākathajjayasānandī,
Vanaṃgacchatiekikā.
285.
Saddaṃsivāyasutvāyā,
Muhuṃuttassatepure;
Vasantīsābrahāraññe,
Kathaṃ vacchatibhīrukā.
289.
Saddaṃsutvānuluṅkassa,
Muhuṃuttasatepure;
Vasantīsābrahāraññe,
Kathaṃvacchatibhīrukā.
287.
Sakuṇīhata puttāva,
Suññaṃdisvā kulāvakaṃ;
Cīraṃdukkhena jhāyissaṃ,
Suññaṃāgammimaṃpuraṃ.
288.
Kururī hatachāpāva,
Suññaṃdisvā kulāvakaṃ;
Tenatena padhāvissaṃ,
Piyeputteapassatī.
289.
Evaṃmevila pantiyā,
Rājaputtaṃ adūsakaṃ;
Pabbājesi vanaṃraṭṭhā,
Maññehissāmijīvitaṃ.
290.
Phussatyā lavitaṃsutvā,
Sabbā siñcayarā jino;
Bāhāpaggayha pakkanduṃ,
Sivikaññā samāgatā.
291.
Pakkanditaravaṃtāsaṃ,
Sutvā sokapamadditā;
Sivikaññāca pakkanduṃ,
Vessantaranivesane.
292.
Orodhāca kumārāca,
Vesiyānā brahmaṇā;
Bāhāpaggayhapakkanduṃ,
Vessantaranivesane.
293.
Hatthārohāanīkaṭṭhā,
Rathikā patthikārakā;
Bāhāpaggayha pakkanduṃ,
Vessantara nivesane.
294.
Tassāratyā accayena,
Sūriye uggatesati;
Ārocayiṃsu rājānaṃ,
Dānaggaṃ upagantave.
295.
Athapātova sorājā,
Nhatvābhūsana bhūsito;
Dānasāla mupāgañchi,
Mahājana purakkhato.
296.
Dānasālāsu dātabbaṃ,
Disvāna paṭiyāditaṃ;
Amacceva māṇāpesi,
Rājābhi tuṭṭhamānato.
297.
Vattānivatthakāmānaṃ,
Soṇḍānaṃ dethavāruṇiṃ;
Bhojanaṃ bhojanatthinaṃ,
Sammadeva pavacchatha.
298.
Yeyaṃyaṃ laddhumicchanti,
Taṃtaṃtassapavacchatha;
Māyācake nivāretha,
Dānasālāsu āgate.
299.
Tadāsiyaṃ bhīsanakaṃ,
Tadāsi lomahaṃsanaṃ;
Mahādāne padinnamhi
Medinī sampakampatha.
300.
Parideviṃsu vessantta-
Rarājaṃ patitāvade;
Pakittetvāna nānappa-
Kāraṃ evaṃ vaṇibbakā.
301.
Amhehitvāna vessanta-
Rarājā dānadāyako;
Acire neva raṭṭhamhā,
Nikkhamissatikānanaṃ.
302.
Sattahatthisatedatvā,
Sabbālaṅkāra bhūsite;
Esavessantaro samhā,
Raṭṭhamhā nikkhamissati.
303.
Sattaassa sate datvā,
Sindhave sīgha vāhane;
Esa vessantarosamhā,
Raṭṭhamhā nikkhamissati.
304.
Rathesattasatedatvā,
Sannandhe ussitaddhaje;
Esa vessantarosamhā,
Raṭṭhamhā nikkhamissati.
305.
Sattakaññā satedatvā,
Surūpinī vibhūsitā;
Esa vessantarosamhā,
Raṭṭhamhā nikkhamissati.
306.
Sattadhenu sate datvā,
Sabbākaṃsu padhāraṇā;
Esavessantarorājā,
Samhāraṭṭhāniracchati.
307.
Sattadāsi sate datvā,
Sattadāsa satānica;
Esavessantarorājā,
Samhāraṭṭhāniracchati.
308.
Athetthavattatesaddo,
Tumulobhe ravomahā;
Samākulaṃ puraṃāsi,
Ahosi lomahaṃsanaṃ.
309.
Sodatvāna mahādānaṃ,
Vessantaro amaccharī;
Purakkhato amaccehi,
Agāsakanivesanaṃ.
310.
Tatohi maddiyāsaddhiṃ,
Mātāpitūna santikaṃ;
Vandanatthāya agañchi,
Alaṅkata rathenaso.
311.
Vanditvā pitaraṃbodhi-
Sattobravikatañjalī;
Evaṃāvīkarontova,
Gamissamānaañjasaṃ.
312.
Mamaṃtāta pabbājesi,
Yamhāraṭṭhā adūsakaṃ;
Sivīnaṃ vacanatthena,
Tenaṃ-gacchāmi kānanaṃ.
313.
Suveahaṃ mahārāja,
Sūriyugga mane sati,
Nikkhamissāmi raṭṭhamhā,
Vaṅkaṃ gacchāmi pabbataṃ.
314.
Vanevāḷa migākiṇṇe,
Khaggadīpiniise vite;
Ahaṃpuññāni karomi,
Tumhe paṅkamhī sīdatha.
315.
Tatosotaramānova,
Gantvānamākusantikaṃ;
Vandamānoārocitta,
Evaṃñhisakamātuyā.
316.
Anujānāhimaṃammā,
Gacchāmivaṅkapabbataṃ;
Vanepuññānikāhāmi,
Pabbajjāmamaruccati.
317.
Taṃsuttvāruṇṇamukhena,
Jananīevamabravī;
Anujānāmitaṃvuttaṃ,
Pabbajjātesamijjhabhu.
318.
Ayañhivutta memaddī,
Suṇhā sukhumavaddhinī;
Acchataṃ saha vuttehi,
Kiṃ araññekarissati.
319.
Mātuyāvacanaṃsutvā,
Vessantaro katañjalī;
Mhitapubbamabhā sitta,
Ñāpentoattanomatiṃ.
320.
Nāhaṃakā mādāsaṃvi,
Araññaṃnetu mussahe;
Saceiccha tianvetu,
Sacenicchati acchatu.
321.
Tatosuṇhaṃmahārājā,
Yācituṃpaṭipajjatha;
Mācandanasamācāre,
Rajojallaṃmadhārayi.
322.
Kāsiyānicadhāretvā,
Kusacīramadhārayi;
Dukkhovāsoaraññasmiṃ,
Māhitvaṃlakkhaṇegami.
323.
Tato patibbatā suṇhā,
Sassuraṃ evamabravī;
Nāhaṃ taṃsukhamicchayyaṃ,
Yaṃme vessantaraṃ vinā.
324.
Tato suṇhaṃ mahārājā,
Dussahāni brahāvane;
Nānābhayāni ñāpento,
Vanaṃ yāci agantave.
325.
Yāna santi mahārāja,
Bhayānitāni kānane;
Sabbāni haṃ sahissami,
Anugacchāmi mepatiṃ.
326.
Pūratohaṃ gamissāmi,
Dadantī bhatthuno pathaṃ;
Urasā panudahitvāna,
Kusa naḷa vanādayo.
327.
Bahūhi vatavariyāhi,
Kumārī vindate patiṃ;
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke,
Gacchaññeva rathesabha.
328.
Nānākārehi pīḷenti,
Anāthaṃvidhavaṃ janā;
Ativākyena bhāsanti,
Mittācāpi salohitā.
329.
Naggā nadī anūdakā,
Naggaṃ raṭṭhaṃ arājakaṃ;
Itthīpi vidhavā naggā,
Yassāsuṃdasa bhātaro.
330.
Dhajo rathassa paññānaṃ,
Dhumo paññā namaggino;
Rājā raṭṭhassa paññānaṃ,
Bhattā paññānamitthiyā.
331.
Yā daliddassa posassa,
Daliddī bhariyā siyā;
Aḍḍhā aḍḍhassa rājinda,
Taṃ ve devā pasaṃsare.
332.
Kathaṃ nutāsaṃ hadayaṃ,
Sukharāvata itthiyo;
Yā sāmike dukkhitamhi,
Sukhamicchanti attano.
333.
Apisāgarapariyantaṃ,
Bahuvittadharaṃmahiṃ;
Nānāratanaparipūraṃ,
Nicchevessantaraṃvinā.
334.
Sāmikaṃ anugacchissaṃ,
Ahaṃ kāsāyavāsinī;
Dhīratthutaṃ nissīrikaṃ,
Vedhabyaṃyañca nāriyā.
335.
Suṇhāya bhāsitaṃ sutvā,
Sassuro nikkhipetave;
Duve idheva nattāro,
Suṇhaṃso eva mabravī.
336.
Imete daharāputtā,
Jālīkaṇhājinā cubho;
Nikkhippa lakkhaṇe gaccha,
Mayaṃte posisāmase.
337.
Piyāme puttakā deva,
Jālī kaṇhājinā cubho;
Tyamhaṃ tattha ramessanti,
Araññe jīviso kinaṃ.
338.
Puttenetvāna gacchāma,
Dvemayaṃ vaṅkapabbataṃ,
Dakkhamānā vasissāma,
Ete pamodamānasā.
339.
Suṇamānā vasissāma,
Gītañca viyabhāṇinaṃ;
Etesaṃ naccamānānaṃ,
Araññe māladhārinaṃ.
340.
Suṇhāya bhāsitaṃsutvā,
Sassurokhinna mānaso;
Evañhiso vilavittha,
Paṭiccadārake duve.
341.
Sālinaṃ odanaṃ bhutvā,
Suciṃ maṃsupasecanaṃ;
Rukkhaphalāni bhuñjantā,
Kathaṃkāhanti dārakā.
342.
Bhutvā satapale kaṃse,
Sovaṇṇe satarājite;
Rukkhapattesu bhuñjantā,
Kathaṃkāhanti dārakā.
343.
Kāsiyānica dhāretvā,
Khoma koṭumparānica;
Kusacīrāni dhārentā,
Kathaṃ kāhanti dārakā.
344.
Vayhāhipariyāyitvā,
Sivikāya rathenaca;
Patthikā paridhāvantā,
Kathaṃ kāhanti dārakā.
345.
Kuṭāgāre sayitvāna,
Nivāte phusitaggale;
Sayantā rukkhamūlasmiṃ,
Kathaṃkāhanti dārakā.
346.
Pallaṅkesu sayitvāna,
Gonake cittasanthate;
Sayantā tiṇasanthāre,
Kathaṃkāhanti dārakā.
347.
Gandhakena vilimpetvā,
Agalucandanenaca;
Rajojallāni dhārentā,
Kathaṃkāhanti dārakā.
348.
Cāmarī mora hatthehi,
Bījitaṅgā sukhedhitā;
Phuṭṭhā ḍaṃsehi makasehi,
Kathaṃkāhanti dārakā.
349.
Tahiṃvaṃbravi rājānaṃ,
Vilapantaṃ sokaṭṭitaṃ;
Paṭicca dārake suṇhā,
Vessantarapiyañjanā.
350.
Mā deva paridevesi,
Māca tvaṃ vimanoahu;
Yathāmayaṃ bhavissāma,
Tathā hessanti dārakā.
351.
Evañhi sallapantānaṃ,
Tesaṃ khattiyajātinaṃ;
Aññoññaṃ vibhātā ratti,
Samuggañchittha sūriyo.
352.
Tadānetvā ṭhapayiṃsu,
Catusindhavayuñjitaṃ;
Alaṅkata rathaṃrāja-
Dvāre maṅgalasammataṃ.
353.
Vanditvā sassure maddī,
Ādāya puttake duve;
Bhattuno purato gantvā,
Pathamaṃ rathamāruhi.
354.
Tatovessantaromātā-
Pitaro ativandiya;
Padakkhiṇañca katvāna,
Sīghaso rathamāruhi.
355.
Tato maṅgaladvārena,
Rathaṃ pesesi laṅkataṃ;
Tosāpayaṃ mahāsatto,
Maddiṃ jālissa mātaraṃ.
356.
Pathantesu bhivandanti,
Sakkaccaṃ bahavo janā;
Vessantarañca maddiñca,
Passamānā katañcalī.
357.
Āpucchantoca pakkāmi,
Gacchissāmīhi patthayaṃ;
Nidukkhā sukhitāhotha,
Itiso vandake jane.
358.
Rathe ṭhitova sorājā,
Ovadanto apakkami;
Dānaādīni puññāni,
Karothāti mahājanaṃ.
359.
Gacchante bodhisattamhi,
Mātā evañhi cintayi;
Dātukāmosi mevutto,
Paṭṭhāya jātakālato.
360.
Tatodānaṃ dadopetuṃ,
Puttaṃratana pūrite;
Puttassubhosu passesu,
Pesesi sakaṭebahū.
361.
Vessantarohi samparohi sampatta-
Yācakānaṃ asesakaṃ;
Aṭṭhārasavāre dāsi,
Kāyāruḷhaṃpiattano.
362.
Nagarā nikkhamantamhi,
Vessantaresa pettikaṃ;
Nagaraṃ daṭṭhukāmosi,
Tadā saṅkampi medanī.
363.
Tahiṃ rathappamāṇamhi,
Ṭhāne bhijjiya medanī,
Parivattittha kulāla-
Cakkaṃvanagarāmukhī.
364.
Nagaraṃ oloketvāna,
Nagarābhimukhe rathe,
Ṭhitomaddiṃpi dakkhetuṃ,
Evaṃsobravi hāsayaṃ.
365.
Iṅgha maddi nisāmehi,
Rammarūpaṃva dissati;
Āvāso siviseṭṭhassa,
Pettikaṃ bhavanaṃ mama.
366.
Sahajātaamacceca,
Nivattetvā mahājanaṃ;
Rathaṃ pājesi so sīghaṃ,
Modantomaddiyātato.
367.
Anvāgamiṃsu pājentaṃ,
Cattāro brahmaṇā tahiṃ;
Yācituṃ sindhave ete,
Maddī passittha tāvade.
368.
Maddīpi mandasaddena,
Yācakā viya āgatā;
Ityārocesi bhattāraṃ,
Gaṇhantī tassa piṭṭhiyaṃ.
369.
Sādhu bhaddeti vatvāna,
Rathassāgamanaṃ akā;
Brahmaṇā upagantvāna,
Yāciṃsu sindhave tahiṃ.
370.
Modamānova sodāsi,
Brahmaṇānaṃ susindhave;
Brahmaṇādāya gañchiṃsu,
Assesaka nivesanaṃ.
371.
Assesu pana dinnesu,
Cattāro devaputtakā;
Rohiccamigavaṇṇena,
Rathaṃ vahiya gañchisuṃ.
372.
Devā rohiccavaṇṇena,
Vahantīti subuddhimā;
Vijānitvāna maddiṃpi,
Ñāpento evamabravī.
373.
Iṅghapmaddi nisāmehi,
Cittarūpaṃva dissati;
Migaro hiccavaṇṇena,
Dakkhiṇassāvahantimaṃ.
374.
Maddīcevaṃ nicchāresi,
Giraṃ accherarūpinī;
Vessantarassatejena,
Rathaṃvahantidevatā.
375.
Āgantvāna rathaṃ yāci,
Aparo brāhmaṇo tato;
Bodhisattopisodāsi,
Rathaṃ tassa anigghiyaṃ.
376.
Sakappiye dadantamhi,
Maddī pahaṭṭhamānasā;
Sādhukāraṃ pavattesi,
Sadā maccherahiṃsinī.
377.
Dinne rathamhi antara-
Dhāriyiṃsu devaputtakā;
Sabbe te patthikā āsuṃ,
Rājāmaddiṃ tadābravī.
378.
Tvaṃ maddi kaṇhaṃgaṇhāhi,
Lahuesā kaniṭṭhakā;
Ahaṃ jāliṃ gahessāmi,
Garuko bhātikohiso.
379.
Rājā kumāramādāya,
Rājaputtīca dārikaṃ;
Sammodamānā pakkāmuṃ,
Aññamañña piyaṃ vadā.
380.
Āgacchante paṭipathaṃ,
Disvāna addhikejane;
Evaṃ pucchiyagañchiṃsu,
Kuhiṃ vaṅkatapabbato.
381.
Kaluṇaṃ paridevitvā,
Pucchitā addhikājanā;
Evaṃ te paṭivedesuṃ,
Dūrevaṅkatapabbato.
382.
Maggāsannesu passantā,
Dārakā phaline dume;
Tesaṃphalānaṃ hetumhi,
Pitaro uparodare.
383.
Rodante dārake disvā,
Ubbiggā vipulā dumā;
Yasamevonamitvāna,
Upagacchanti dārake.
384.
Idaṃ accherakaṃ disvā,
Maddī sasaṅkasannibhā;
Pitipuṇṇena kāyena,
Evaṃgāyittha nandanā.
385.
Accheraṃ vata lokasmiṃ,
Abbhūtaṃ lomahaṃsanaṃ,
Vessantarassa tejena;
Sayame vonatā dumā.
386.
Saṃkhipiṃsu pathaṃ yakkhā,
Anukampāya dārake;
Nikkhantadivaseneva,
Jetaraṭṭhamupāgamuṃ.
387.
Ekāhenevate tiṃsa-
Yojanāni atikkamuṃ;
Sāyanhe mātulaṃnāma,
Sampattā nagaraṃ subhaṃ.
388.
Nagarassassa dvāramhi,
Sālāyaṃ nisidiṃ sute;
Khedaṃ vinodamānāva,
Tosentā dārake duve.
389.
Maddīpi bodhisattassa,
Rajaṃ pādesu puñchiya;
Sambahitvāna pādeca,
Vijayantī ṭhitā tadā.
390.
Sālāya nikkhamitvāna,
Bhattucakkhupathe ṭhitā;
Disodisaṃ olokesi,
Maddī kantārakhedinī.
391.
Jetiyo parivāriṃsu,
Disvāna asahāyikaṃ
Maddiṃ evaṃugghosiṃsu,
Itthī iccherarūvinī.
392.
Vayhāhi pariyāyitvā,
Sivikāya rathenaca;
Sājja maddīaraññasmi,
Patthikā paridhāvati.
393.
Anāthāgamanaṃ maddiṃ,
Bhattārā puttakehica,
Disvāgantvānā cikkhaṃsu,
Jetindānaṃ khaṇena tā.
394.
Taṃ sutvā jetapāmokkhā,
Rodamānā upāgamuṃ;
Vessantarassa pādesa,
Nipacca iti pucchisuṃ.
395.
Kiccinu deva kusalaṃ,
Kicci deva anāmayaṃ;
Kiccipitā arogote,
Sivīnañca anāmayaṃ;
Ko te balaṃ mahārāja,
Konu te rathamaṇḍalaṃ.
396.
Anassako arathako,
Dīghamaddhāna māgato;
Kiccāmittehi pakato,
Anuppatto simaṃdisaṃ.
397.
Atha vessantarorājā,
Āgatahetumattano;
Ñāpetuṃ jetarājūnaṃ,
Imāgāthā abhāsatha.
398.
Kusalañceva mesamma,
Atho samma anāmayaṃ;
Atho vibhā arogome,
Sivīnañca ānāmayaṃ.
399.
Ahañhikuñjaraṃ dajjaṃ,
Sabbasetaṃ gajuttamaṃ;
Brāhmaṇānaṃ sālaṅkāraṃ,
Khettaññuṃ raṭhapūjitaṃ.
400.
Tasmiṃ me sivayokuddhā,
Vibhā upahatomano;
Avaruddhasi maṃ rājā,
Vaṅkaṃgacchāmipabbataṃ.
401.
Tadā te jetarājāno,
Balānuppadamānasā;
Evaṃ tosiṃsu rājānaṃ,
Nikkhantaṃ sakaraṭhato.
402.
Svāgatante mahārāja,
Athoteadurāgataṃ;
Issaro sianuppatto,
Yaṃidhatthipavedaya.
403.
Idheva tāva acchassu,
Jetaraṭṭhe rathesabha;
Yāva jetā gamissanti,
Rañño santika yācituṃ.
404.
Tadā vessantaro āha,
Māvogamittha santikaṃ;
Yācituṃ mama pitussa,
Rājāpi tattha nissaro.
405.
Accuggatāhi sivayo,
Balaggāne gamācaye,
Tepaadhaṃsi tumicchanti,
Rājānaṃ mama kāraṇā.
406.
Saceevaṃ mahārāja,
Siyā jetuttare pure;
Idhevarajjaṃ kārehi,
Jetehi parivārito.
407.
Iddhaṃ phitañcidaṃraṭṭhaṃ,
Iddho janapado mahā;
Matiṃ karohi tvaṃ deva,
Rajjassa manussatituṃ.
408.
Alaṃ me rajjasukhena,
Pabbājitassa raṭṭhato;
Atuṭṭhā sivayocāsuṃ,
Mañcerajjebhisecayyūṃ.
409.
Asammodanī yampivoassa,
Accantaṃ mamakāraṇā;
Sivīhi bhaṇḍanañcāvi,
Viggaho me naruccati.
410.
Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ,
Sabbassa agghiyaṃ kataṃ;
Avaruddhasi maṃ rājā,
Vaṅka gacchāmipabbataṃ.
411.
Aneka pariyāyena,
Jetarājūhi yācito;
Anicchanto paṭikkhīpi,
Rajjaṃ so jetaraṭṭhake.
412.
Nagaraṃ apavīsitvā,
Sālaṃ sāṇiparikkhipaṃ;
Kāretvā ekarattiṃso,
Sayī saputtadārako.
413.
Pubbaṇhasamaye bhutvā,
Nānaggaṃ rasabhojanaṃ;
Nūtvā so jetarājūhi,
Parivutova nikkhami.
414.
Jetarājā pannarasa-
Yojanaṃ jetaraṭṭhato;
Gantvāna vanadvāramhi
Ṭhitāmagga mabhāsisuṃ.
415.
Esaselomahārāja,
Pabbato gandhamādano;
Yatta tvaṃ saha puttehi,
Sahabhariyāya vacchasi.
416.
Taṃ jetā anusāsiṃsu,
Assunettā rudammukhā;
Ito gacchaṃmahārāja,
Ujuṃ yenuttarābhimukho.
417.
Atha dakkhasi bhaddante,
Vepullaṃnāma pabbataṃ;
Nānādumagaṇākiṇṇaṃ,
Sītacchāyaṃ manoramaṃ.
418.
Tamatikkamabhaddante,
Athadakkhasiāpagaṃ;
Nadiṃketumadiṃnāma,
Gambhīraṃgirigabbharaṃ.
419.
Puthulomacchaākiṇṇaṃ,
Suppatitthaṃmahodakaṃ;
Thattanūtvāpivitvāca,
Assāsetvāsaputtake.
420.
Athadakkhasibhaddante,
Nagrodhaṃmadhuvipphalaṃ;
Rammake sikharejātaṃ,
Sītacchāyaṃmanoramaṃ.
421.
Atha dakkhasi bhaddante,
Nāḷikaṃnāma pabbataṃ;
Nānādija gaṇākiṇṇaṃ,
Selaṃ kiṃ purisāyutaṃ.
422.
Tassauttarapubbena,
Mucalindonāmasosaro;
Puṇḍarikehisañchanno,
Setasogandhikehica.
423.
Sovanaṃ meghasaṅkāsaṃ,
Dhuvaṃ haritasaddalaṃ;
Sīhovā misapekkhīva,
Vanasaṇḍaṃ vigāhaya.
424.
Tattha bindussarā vaggū,
Nānāvaṇṇā bahūdijā;
Kūjanti mupakūjanti,
Utusaṃpupphite dume.
425.
Gantvā girividuggānaṃ,
Nadīnaṃ pabhavānica;
So addasa pokkharaṇiṃ,
Karañca-ka kudhāyutaṃ.
426.
Puthulo macchaākiṇṇaṃ,
Suppatitthaṃ mahodakaṃ;
Samañca caturaṃ sañca,
Sāduṃ appatigandhiyaṃ.
427.
Tassā uttarapubbena,
Paṇṇasālaṃ amāpaya;
Paṇṇasālaṃ amāpetvā,
Uñchācariyāya īhatha.
428.
Evañhi jetarājāno,
Ācikkhitvāna añjasaṃ;
Ekaṃ jetaputtaṃ byattaṃ,
Āmantesuṃ susikkhitaṃ.
429.
Gacchantecā gacchanteca,
Pariggaṇhassu luddhaka;
Iccevaṃ saññāpetvāna,
Vanadvāre ṭhapiṃ sutaṃ.
430.
Nānābhaya vinodāya,
Vessantarassa rājino;
Ārakkhaṃ te ṭhapetvāna,
Āgamiṃsu sakaṃpuraṃ.
431.
Vessantaroca gacchanto,
Gandha mādanapabbataṃ;
Saputta dārako patto;
Vissamī divasaṃ tahiṃ.
432.
Tatottarāhi mukhoso,
Gaccha vepulla pabbataṃ;
Patvā tappāda maggena,
Patto ketumatiṃ nadiṃ.
433.
Tissā tīre nisīditvā,
Maṃsaṃkhādiya sundaraṃ;
Dinnamekena luddhena,
Nūtvā pitvāca vissamī.
434.
Soṇṇasūciṃ luddhakassa,
Datvāna so tatoparaṃ;
Gacchanto dakkhinigrodhaṃ,
Pabbatasikhare ṭhitaṃ.
435.
Tassamūle nisīditvā,
Thokaṃphalāni bhuñjiya;
Tatoparaṃ sa gacchanto,
Patto nāḷikapabbataṃ.
436.
Nāḷikaṃ pariharitvā,
Gacchanto so mahāsaraṃ;
Mucalindaṃ upāgañchi,
Nānākamala bhūsitaṃ.
437.
Tassa pubbauttarena,
Khuddamaggena gacchatā;
Diṭṭhaṃ brahāvanaṃ rammaṃ,
Phala pupphāna pūritaṃ.
438.
Tamatikkamma gacchanto,
Anupubbena khatthiyo;
Caturaṃsa pokkharaṇiṃ,
Sampatto, si mahodakaṃ.
439.
Vessantaroca maddīca,
Jālīkaṇhājinā cubho;
Tattheva te vissamiṃsu,
Aññamaññapiyaṃvadā.
440.
Āvajjanto tadā sakko,
Passittha devakuñjaro;
Himavantaṃ mahāsattaṃ,
Paviṭṭhaṃbhayabheravaṃ.
441.
Vissukammaṃ devaputtaṃ,
Pakkosāpiya so tato;
Assamaṃ māpanatthāya,
Pesesi vaṅkapabbataṃ.
442.
Vissukammopi so sīghaṃ,
Otaritvā devalokato;
Vaṅkapabbata kucchimhi,
Māpesi assame duve.
443.
Duveca caṅkameratti-
Divā ṭhānānimāpayi;
Paṭirūpesu ṭhānesu,
Pupphite phalite dume.
444.
Paṭiyādiyitvā samaṇa-
Parikkhāre asesato;
Akkharānipi sokāsi,
Evaṃassama bhittiyaṃ.
445.
Pabbajjaṃ icchamānāce,
Yote ime gaṇhantuve;
Pabbajitvāna acchantu,
Imamhiassame sukhaṃ.
446.
Evaṃlikhitvāna sodevo,
Amanusseca bherave;
Mige khage palāpetvā,
Sakaṭhāna gato ahu.
447.
So ekapadikaṃ maggaṃ,
Disvā vessantaro tato;
Pabbajitāna māvāso,
Ayaṃ hehīti cintiya.
448.
Maddiṃ assama dvāramhi,
Ṭhapetvā puttakepica;
Assamaṃ pavisitvāna,
Passittha akkharāniso.
449.
Idaṃsakkena dinnaṃti,
Utvā so tuṭṭhamānaso;
Paṇṇasālaṃ pavisittha,
Ekako pabbajetave.
450.
Tahiṃ dhanuñca khaggañca,
Apanetvā sasāṭake;
Omuñcitvāna soratta-
Vākacīraṃ nivāsayi.
451.
Aṃse katvāna ajina-
Cammañca sakkadattiyaṃ;
Gaṇhittha isivesaṃso,
Bandhitvā jaṭamaṇḍalaṃ.
452.
Daṇḍamādāya nikkhamma,
Paṇṇasālāya caṅkamaṃ;
Āruyha uda, netvānaṃ,
Caṅkamī aparāparaṃ.
453.
Tatoso puttadārānaṃ,
Santikaṃ saṃvutindriyo;
Āgañchi saṭṭhi vassova,
Thero oruyha caṅkamā.
454.
Maddīdisvā mahāsattaṃ,
Kalunaṃ paridevayi;
Nipacca tassa pādesu,
Purāṇāni anutthunaṃ.
455.
Tato sā bodhisattena,
Saddhiṃ pavisi assamaṃ;
Gantvā sakapaṇṇasālaṃ,
Isivesaggahā ahu.
456.
Pacchāputtepi tāpasa-
Kumārake kariṃsute;
Vasiṃsu vaṅkakucchimhi,
Cattāro khattiyājanā.
457.
Athamaddī varaṃyāci,
Mahāsattaṃ mahāisiṃ;
Mātumhe devagañchittha,
Phalāphala gavesanaṃ.
458.
Idhaputte gahetvāna,
Vaseyyātha yathāsukhaṃ;
Ahamevā harissāmi,
Mūlāleca phalāphale.
459.
Evaṃvaraṃ yācitvāna,
Araññato phalāphalaṃ;
Āharitvāna posesi,
Jaṭinīsā tayojane.
460.
Bodhisattopi yācitta,
Varaṃmaddiṃ sucāriniṃ;
Māgaccha ākālebhadde,
Paṭṭhāyito mamantikaṃ.
461.
Itthīca brahmacariya-
Malaṃnāma sumedhase;
Brahmacāriṃhi nāsenti,
Tasmā yācāmi maṃvaraṃ.
462.
Sampaṭicchittha sādhūti,
Sāmaddī brahmacārinī;
Sakaṭṭhāne te vasiṃsu,
Bhāventā piya bhāvanaṃ.
464.
Mettāya ānubhāvena,
Mahesissa tiyojane;
Aññamaññaṃ mettāyiṃsu,
Samantā sabbapāṇino.
464.
Pātovuṭṭhāya maddīpi,
Upaṭṭhāpiya pāniyaṃ;
Paribhojaniyañceva,
Mukhodakañca āhari.
465.
Dantakaṭṭhañca pādāsi,
Tato assamamaṇḍalaṃ;
Sammajitvāna dveputte,
Ṭhapetvā pitusantike.
466.
Khaṇittiṃ pacchi mādāya,
Aṅkusañcāpi gaṇhiya;
Vanamūlaphalatthāya,
Pāvekkhi ekikāvanaṃ.
497.
Sāyanhasamaye pacchiṃ,
Mūlālehi phalehica;
Pūrāpetvāna sāgañchi,
Paṇṇasālaṃ araññato.
468.
Phalapacchiṃ nikkhipetvā,
Sayaṃ nhātvāna puttake;
Nhāpetvāca bhuñjiṃsu,
Modentā caturojanā.
469.
Bhutvā nallāpa sallāpaṃ,
Katvāna puttake duve;
Maddīādāya pāvīsi,
Sāpaṇṇasālamattano.
470.
Evaṃvuttaniyāmena,
Cattārokhattiyājanā;
Vaṅkapabbatakucchimhi,
Sattamāsevasiṃsute.
471.
Tadākaliṅgaraṭṭhamhi,
Gāmamhidunniviṭṭhake;
Brahmaṇojūcakonāma,
Bhikkhācāro alakkhiko.
472.
Kahāpaṇasataṃladdhā,
Bhikkhācārenabrāhmaṇo;
Ekabrāhmaṇakulamhi,
Thapetvāpunasogato.
473.
Anāgantvācirāyante,
Jūcakamhigahāpaṇaṃ,
Khīṇaṃbrāhmaṇagehamhi,
Valañjetvāasesato.
474.
Codesigahāpaṇaṃso,
Pacchāgantvānajūcako;
Kahāpaṇassakhīṇattā,
Dātuṃnāsakkhibrāhmaṇo.
475.
Dhītā tassa brāhmaṇassa,
Nāmenāmittatāpanā;
Yuvatīrūpavantīca,
Jūcakassaadaṃsutaṃ.
476.
Vasitthadunniviṭṭhamhi,
Ādāyāmittatāpanaṃ;
Dahariṃjiṇṇakopāpo,
Jūcakoyācajīvako.
477.
Amittatāpanāsammā,
Garuṃkatvānabrāhmaṇaṃ;
Paṭijaggatiindaṃva,
Sūjāuṭṭhānasīlinī.
478.
Yuvānobrāhmaṇāaññe,
Disvānāmittatāpanaṃ;
Jāyāvattenasampannaṃ,
Sadāreititajjare.
479.
Ayaṃmahallakaṃsammā,
Paṭijaggatijūcakaṃ;
Kiṃ pamajjatha amhākaṃ,
Yuvānānaṃtu vo sataṃ.
480.
Paṭijaggathanobālā,
Passitvā mittatāpanaṃ;
Nocepaṭijaggeyyātha,
Daṇḍessāmakharaṃbhusaṃ.
481.
Tajjitā bhariyāsabbā,
Patīhi bhayamānasā;
Sannisinnā mantaliṃsu;
Ārabbhāmittatāpanaṃ.
482.
Palāpessāma ayyāyo,
Imamhādunni viṭṭhato;
Evaṃsukhaṃ vihissāma,
Jūcakassa pajāpatiṃ.
483.
Mantayitvānatā evaṃ,
Nadiṃ udakahāriyā;
Samāgantā ujjhāyiṃsu,
Titthe amittatāpanaṃ.
484.
Amittānunatemātā,
Amittonunatepitā;
Yesaṃjiṇṇassapādaṃsu,
Evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
485.
Ahitaṃvatateññātī,
Mantayiṃsu rahogatā;
Yetaṃjiṇṇassa pādaṃsu,
Evaṃ dahariyaṃsatiṃ.
486.
Amanāpavāsaṃvasati,
Jiṇṇenapatināsaha;
Yātvaṃvasasijiṇṇassa,
Matantejīvitāvaraṃ.
487.
Nahinunatevindiṃsu,
Mātāpitācasobhaṇe;
Tuyhatthāyajūcakamhā,
Patiṃaññaṃsuyobbanaṃ.
488.
Duyiṭṭhaṃtenavamiyā,
Akataṃaggihutakaṃ;
Yetaṃjiṇṇassapādaṃsu,
Evaṃdahariyaṃsatiṃ.
489.
Samaṇe brāhmaṇe suddhe,
Akkosi brāhmacārine;
Yenatenadaharītvaṃ,
Maññejiṇṇenasaṅgamī.
490.
Nadukkhaṃahinādaṭṭhaṃ,
Nadukkhaṃsattiyāhataṃ;
Tañcadukkhañcatibbañca,
Yaṃpassejiṇṇakaṃpatiṃ.
491.
Natthikhiṭṭānatthirati,
Jiṇṇenapatināsaha;
Natthiallāpasallāpo,
Jagghituṃvinasobhati.
492.
Yadādaharodaharī,
Mantayiṃsurahogatā;
Sabbasokāvinassanti,
Yekecihadayassitā.
493.
Daharītvaṃrūpātī,
Purisātvamabhipatthitā;
Gaccha ñātikule accha,
Kiṃ jiṇṇo ramayissati.
494.
Rodamānāvaāgañchi,
Sāgharaṃparibhāsitā;
Brāhmaṇīhi hirāyantī,
Ghaṭamādāyasīghaso.
495.
Rodantiṃ āgataṃjāyaṃ,
Disvākiṃ bhotirodiya;
Āgaccha sītipucchittha,
Paccuggacchaṃ vajūcako.
496.
Natebrāhmaṇa gacchāmi,
Nadiṃ udakahāriyā;
Thiyomaṃparibhāsiṃsu,
Tayājiṇṇenabrāhmaṇa.
497.
Brāhmaṇyābhāsamānāya,
Kathaṃsutvānabrāhmaṇo;
Tosentobhariyaṃruṇṇaṃ,
Jiṇṇosoetadabravī.
498.
Māmetvaṃakarākammaṃ,
Mameudakamāhari;
Ahaṃudakamāhissaṃ,
Mābhotikupitāahu.
499.
Nāhaṃtamhikulejātā,
Yaṃtvaṃudakamāhari;
Evaṃbrāhmaṇajānāhi,
Natevacchāmihaṃghare.
500.
Sacemedāsaṃdāsiṃ vā,
Nānayissasibrāhmaṇa;
Evaṃbrāhmaṇajānāhi,
Natevacchāmasantike.
501.
Natthime sibbaṭṭhānaṃvā,
Dhanadhaññañca brahmaṇi;
Kutotaṃ dāsaṃdāsiṃ vā,
Ānayissāmi bhotiyā,
Ahaṃbhotiṃ upaṭṭhissaṃ,
Mābhotiku pitāahu.
502.
Ehite aha makkhissaṃ,
Yathāmevacanaṃsutaṃ;
Esavessantaro rājā,
Vaṅkevasati pabbate.
503.
Taṃtvaṃgantvāna yācassu,
Dāsaṃdāsiñca brahmaṇa;
Sotedassati yācito,
Dāsaṃdāsiñca khatthiyo.
504.
Jiṇṇohasmi dubbalo,
Dīghocaddhāsu duggamo;
Kathaṃgantuṃ sakkhissami,
Upaṭhissāmi taṃ ahaṃ.
505.
Yathāagantvā saṅgāmaṃ,
Ayuddhova parājito,
Evameva tuvaṃbrahme,
Agantvāva parājito.
506.
Saceme dāsaṃdāsiṃ vā,
Nānayissasi brahmaṇa;
Evaṃ brahmaṇa jānāhi,
Natevacchā mahaṃghare;
Amanāpaṃ tekarissāmi,
Taṃtedukkhaṃ bhavissati.
507.
Nakkhatte utupupphesu,
Yadāmaṃdakkhasi laṅkataṃ;
Aññehi saddhiṃ ramamānaṃ,
Tantedukkhaṃ bhavissati.
508.
Adassanena mayhaṃte,
Jiṇṇassa paridevato;
Bhiyyovaṅkā palitāca,
Bahūhessanti brahmaṇa.
509.
Tato so brahmaṇo bhīto,
Brahmaṇiyāva sānugo;
Aṭṭito kāmarāgena,
Brahmaṇiṃ etadabravī.
510.
Pātheyyaṃmekarohitvaṃ,
Saṃkulyāsakalānica;
Madhupiṇḍikācasukatāyo,
Satthu bhattañcabrahmaṇi.
511.
Ānayissaṃ methunake,
Ubhodāsakumārake;
Tetaṃparicarissanti,
Rattiṃdivamatanditā.
512.
Sākhippaṃpaṭiyādesi,
Pātheyyaṃmittatāpanā;
Paṭiyāditanti ācikkhi,
Brahmaṇassaalakkhino.
513.
Gehedubbalaṭhānaṃso,
Thiraṃkatvānabrahmaṇo;
Bhariyāyagopanatthaṃ,
Guttadvārañcasaṅkhari.
514.
Dārūniāharitvāna,
Ghaṭepūresivārinā;
Jāyāyasukhavāsatthaṃ,
Anikkhantuṃcagehato.
515.
Paccakkheyeva jāyāya,
Isivesaṃsamādiya;
Passitvābhariyaṃevaṃ,
Ovadesisajūcako.
516.
Itopaṭhāyatvaṃbhadde,
Vikālemāssunikkhami;
Mamaāgamanāyāva,
Vasesiappamattakā.
517.
Idaṃvatvānalaggitvā,
Sopātheyyapasibbahaṃ;
Upāhanañcaāruyha,
Gaṇhīkattaradaṇḍakaṃ.
518.
Tatosoruṇṇamukhena,
Bhariyaṃkatvāpadakkhiṇaṃ;
Socamāno vapakkāmi,
Dāsake pariyesituṃ.