1.1.3 Samādhibhāvanāmayañāṇaniddesa

Kathaṃ saṃvaritvā samādahane paññā samādhibhāvanāmaye ñāṇaṃ?

Eko samādhi—  cittassa ekaggatā.

Dve samādhī—  lokiyo samādhi, lokuttaro samādhi.

Tayo samādhī—  savitakkasavicāro samādhi, avitakkavicāramatto samādhi, avitakkaavicāro samādhi.

Cattāro samādhī—  hānabhāgiyo samādhi, ṭhitibhāgiyo samādhi, visesabhāgiyo samādhi, nibbedhabhāgiyo samādhi.

Pañca samādhī—  pītipharaṇatā, sukhapharaṇatā, cetopharaṇatā, ālokapharaṇatā, paccavekkhaṇānimittaṃ.

Cha samādhī—  buddhānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, dhammānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, saṃghānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, sīlānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, cāgānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, devatānussativasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi.

Satta samādhī—  samādhikusalatā, samādhissa samāpattikusalatā, samādhissa ṭhitikusalatā, samādhissa vuṭṭhānakusalatā, samādhissa kallatākusalatā, samādhissa gocarakusalatā, samādhissa abhinīhārakusalatā.

Aṭṭha samādhī—  pathavīkasiṇavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, āpokasiṇavasena…pe…  tejokasiṇavasena…  vāyokasiṇavasena…  nīlakasiṇavasena…  pītakasiṇavasena…  lohitakasiṇavasena…  odātakasiṇavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi.

Nava samādhī—  rūpāvacaro samādhi atthi hīno, atthi majjho, atthi paṇīto; arūpāvacaro samādhi atthi hīno, atthi majjho, atthi paṇīto; suññato samādhi, animitto samādhi, appaṇihito samādhi.

Dasa samādhī—  uddhumātakasaññāvasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi, vinīlakasaññāvasena…  vipubbakasaññāvasena…  vicchiddakasaññāvasena…  vikkhāyitakasaññāvasena…  vikkhittakasaññāvasena…  hatavikkhittakasaññāvasena…  lohitakasaññāvasena…  puḷavakasaññāvasena…  aṭṭhikasaññāvasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Ime pañcapaññāsa samādhī.

Api ca pañcavīsati samādhissa samādhiṭṭhā—  pariggahaṭṭhena samādhi, parivāraṭṭhena samādhi, paripūraṭṭhena samādhi, ekaggaṭṭhena samādhi, avikkhepaṭṭhena samādhi, avisāraṭṭhena samādhi, anāvilaṭṭhena samādhi, aniñjanaṭṭhena samādhi, vimuttaṭṭhena samādhi, ekattupaṭṭhānavasena cittassa ṭhitattā samādhi, samaṃ esatīti samādhi, visamaṃ nesatīti samādhi, samaṃ esitattā samādhi, visamaṃ nesitattā samādhi, samaṃ ādiyatīti samādhi, visamaṃ nādiyatīti samādhi, samaṃ ādinnattā samādhi, visamaṃ anādinnattā samādhi, samaṃ paṭipajjatīti samādhi, visamaṃ nappaṭipajjatīti samādhi, samaṃ paṭipannattā samādhi, visamaṃ nappaṭipannattā samādhi, samaṃ jhāyatīti samādhi, visamaṃ jhāpetīti samādhi, samaṃ jhātattā samādhi, visamaṃ jhāpitattā samādhi, samo ca hito ca sukho cāti samādhi. Ime pañcavīsati samādhissa samādhiṭṭhā. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati—

“saṃvaritvā samādahane paññā samādhibhāvanāmaye ñāṇaṃ”.

Samādhibhāvanāmayañāṇaniddeso tatiyo.